اورموداکی افشار تورک لر

قارتال نیوز/ افشارلار اوغوز تورکلرینین ییرمی ایکینجی طایفاسینین آلتینجی ساحه سین تشکیل ائدیب آنجاق بونو دئمک اولار افشارلار اونملی تورک طایفالاریندان ساییلیر کی شرق دونیا اوزرینده بویوک حوکومت لر قورموش لار…. نمونه اولاراق اونلاردان آنادولودا قارامانلی سلسله سیدیر سونرالار ۹۰۷ اینجی قمری ایل ده شاه ایسماعیل خطایی نین باشچیلیغی آلتیندا صفویه قورولماسیندان برابر ،افشارلار دا اوز ایستک لری ایله شیعه اولوب شاه اسماعیلین قوشونونا قاریشیب قیزیل باش لاری تشکیل ائدیب لر ،البته اورمودا تیموری دوره سینده و حتی او زامان دان قاباق افشارلارین ایزی وار بو قونویا عایید تاریخی افشار کیتابیندا اورمو حاکم لرینه گوره گرگین بیگ اوصالو و اونون آدلی سانلی اوصانلو طایفاسینا ایشاره ائتمک اولار .

قیزیل باش لار:

(اوزون حسن تبریزده ئولدی و اونون حکومتی نچه یره بولوندی و بئله اولدی کی شیرازدا تکه لولرین الینن شاه اسماعیل زنداندان قوتاردی و۱۲ یاشیناجان خالخال کندلرینده گیزلندی ذوالقدیرلر واوبیری قیزیل باشلار شیخ اسماعیلی خالخالدا یاردیم ائتدیلر و ذوالقدیلر اونی آنادولیه گتدیلر و شاه اولدی)

اوزون حسن:

(اوزون حسن اوزمان کی آق قوینلولار قراقوینلولاردان شکست یئدیلر ذوالقدیرلری یاردیمنا ایسته دی وشیعه لری و شافعی لری باریشماقین ایسته دی و قراقوینلولاری صوفیلرین دوشمانی بیلدی و بوسیاست ده ذوالقدیرلر قراقوینلولارین یاردیمیندان ال چکدیلر و قراقویونلولار شکست یدی واوزون حسن تبریزی آلدی و ذوالقدیرلر ه گوره صفویلر وشیخ صفی اوغلانلارینان اردبیلده باریشدی او صفویلری دیاربیکره گتدی وذوالقدیرشیعه لری اونون گورماقینا گئتدیلر شافعیلر شیعه لرین باریشیقینا گوره اوزون حسن اوز باجی سی خدیجه خاتونی شیخ جنیده وئردی و شیخ جنیدر کی اونون بی بی اوغلوسویدی قونشولوقی تازالادی …)

بویوک افشار طایفالاری شاه عباس دورونده اورمویا ایاق قویورلار ،افشارلارین اورمویا آیاق قویمالاری بویوک سردار کلبعلیخان افشار اینانلی نین آپاردیغی بویوک ایشلر سونوجوسویدور ،شاه عباسین فرمانینا اساس افشارلار کلبعلیخان باشچیلیغی ایلا اورمودا ساکین اولورلار ،بو بویوک طایفالاردان بویوک داهی اینسانلار چیخیب دیر.اورمودا ساکین اولان طایفالارین آدی سرزمین – زرتشت آدلی کیتابدا بئله گلیب دیر:

اورمونون (دول ماحالیندا دا گوندوزلو افشار طایفاسی)(روضه چای ماحالین دا قیرخلو افشار طایفاسی)نازلی ماحالیندا کوهکلویه افشار طایفاسی – چولونده ده اینانلی و ارشلی افشار طایفاسی – اوشنو سولدوز دا ارشلی افشار طایفاسی و اورمونون باراندوز ماحالین دا قاسیملی افشار طایفاسی – نازلی چای:بولگه سی: اورمونون قوزئیینده قرار تاپیب .

بو ماحال ۱۴۶ پارچا کنددن تشکیل تاپیر آما بو بولومده بیزیم صوحبتیمیز اورمونون نازلی افشارلاری عایید دیر نازلی افشارلاری کهکلویه افشارلاریندان ساییلیر و بو کندلردن کی اوز افشار آدلارینی ساخلاییب لار بونلارا اشاره ائتمک اولار بدیرلو – چونقرالو (کورپو) سعیدلو – عربلو (آغام علی – یکان – دره – مئشه )قره لر میرزا حسین قلی و تازه کند افشار که که لر قرخلو ائل قره گوز – قره گوز سلیم بیگ – قره گوز حاجی بابا بو کندلر آدلارایلا هامیسی افشار طایفالاریندان ساییلیر ،اورنک اولاراق ( قرخلو )همان قیرخلو افشارلار دا قیلینج اوغلو نادر شاه افشارین ائل طایفاسیندان دیرلار و بو اونلار اوچون بویوک بیر شرف دیر بونلاردان اوچ کند قره گوز آدیندا و دورد کند عربلی آدیندا بیر بیر یله قونشودولار ،بونلارین قره گوز ائلی ایله چوخلو ایلیشگی لری وار ،سانکی افشار تاریخینده بو قونویا دا ایشاره اولوب.

حاج آقا بابا قره گوز کندی (ائل قره گوزون)نئچه یوز مترلیگینده قرار تاپیب قدیم زامان دان بری بو ایکی کند اولولرینی بیر مزارلیق دا تورپاغا تاوشیراردیلار ،دئمک اولار بو اوزو ایکی قره گوزون یاخین لیغین گورسه دیر.

اورمودا ایکی کند قره گوز آدلانیر بیر گون بیر نفر او بیری قره گوز کندینین اربابی سلیم بی الیندن دن حکومته شیکایت آپاریب و دئییر سلیم بی منیم یئریمی زورلاییب ،بو ایش قاجار دورونون اورتالاریندا میرزا رشید ادیب الشعرا زامانی اوز وئریر ،میرزا رشید اوزو حکومت ده اولاراق سلیم بی یه اعتراض ائده رک دونوب بو شعری دیله گتیریر :

قلبی سلیم اولان کیشی باخماز قرا گوزه

سلیم اودور کی گوزونو تیکه بیر قرا گوزه

اورمودا افشار طایفالارین کیملیگین دانماق اولماز ،اورمودان علاوه تیکان تپه ایله سایین قالا شهرلرینده ده اورمو افشارلارین ایزین تاپماق اولار نئجه کی اورالاردا یاشایان افشارلاردا اورمو افشارلاریندان دیر ،سانکی دیل لری ده چوخ آز آسیمیله اولوب و اصیل تورکجه لوغتلرین داها چوخ دیله گتیریب دانیشیرلار

بوندان سونرا تزه کند افشار کی ایندیلکده سلیم بی قره گوزون دوغما قارداشلاریدیر سونرالار بیر اولای یا سبب او کنددن چیخیب تزه کندی قوروب هابئله (افشار) آدلارینی کندین اوستونه قویوب لار ،هر حالدا اورمو افشارلارینین اوستونده سوز – ساو چوخدور ،عربلی طایفاسی دا ائله بو حالدا و بو آد کندلرین سونوندا وار ،(دره عربلوسو – مئشه – آغام علی – و یکان عربلوسو) هابئله نئچه قره لر کندی کی اونلاردا افشار طایفالاریندان ساییلیرلار ،(قره لر میرزا حسین قلی – و قره لر)آما بدلبو کندینه گوره دئمک اولار بو کندین دوزگون آدی بدیرلی دیر سونرالار یانلیشجا بدربو و بدلبو یا دونوب بدیرلولاردا افشارلاردان دیلار کی اونلارین بیر قیسمی ده تیکان تپه ده ساکین دیر ،آما اورمونون بدیرلی سی قلب اولوب بدلبویا بو کندین گوزل بینالاریندان افشار امامقلی خان بی لر بیی نین قالاسینا اشاره ائتمک اولار .

اورمو افشارلارین چالیقانلیقلارینا عایید دروویل سفرنامه سینده بئله گلیب :اورمو افشارلاری اکین چیلیگه چوخلو همت گورسه دیرلر ،اونلارین یئرلری و زمیلری ائله حاصیل لی دئییل !آما عینی حالدا اوز چالیشقانلیق لاری نتیجه سینده اکین یئرلری ایرانین او بیرسی اکین یئرلریندن چوخلو ثمره لی دیر . هابئله افشارلارین خصیصه لرینه گوره یازیب :افشارلار آز دانیشان آما شجاعتلی و ورزیده آت سورن لردیلر اونلار آتا و بابالاری کیمین یاخشی کامان توتوب قیلینج ایله رشادت گورسه دیرلر اورمو افشارلاری ایرانین ان شریف ،جسور و قوناق سئور اینسان لاریندان دیلار..

آلیلو طایفاسی اورمیه نین افشار طایفالاریندان ساییلاراق اورمیه نین گونئی سمتینده یئرلشن باراندوز محالیندا مسکن سالیب لار آلیلو طایفالارین بیر بویوک ساحه سی خوراسانین قوزئینده یئرلشن خوراسان افشارلارین تشکیل وئریب لر بو کندلر ایندیلیکده مراد+علی اوخونسا دا اصلینده موراد+آلیلو دیر و ایندیلیکده بو کندین بعضی اهالی لری آلیلو شهرتلری وار و دئمک موراد بو کندین خانی اولاراق و بوتونلیکده موراد آلیلو تانینمیش اولوب سونرالار دا بو آد تحریفجه مراد علی ثبت ائدیلیب دیر ایندیلیکده آشاغی مورادآلی نین ۱۴۳ نفر و یوخاری موردآلی نین ۱۷۵ نفر جمعیتی وار دیر.

کوچوره ن:اکبرسعادت