اورمیه ده اولان “یاللی” هاوالار و اولارین کوکو و منشایی

هنر بشر اوچون بویوک بیر وئرگی دی کی( نعمت)؛ ائل ماهنی لاری اونون زیروسینده یئر توتور.ائله بونا گوره / بوتون هنرلر موسیقی دن یارانیر…

ائله اوشاقلیق چاغلاریندان، ماهنی لاریمیز هامی میزین وجودوندا یاشاماق دادی … نغمه لر و اوخونولموش ماهنیلارین سسلری،آنا سودو ایله داملا داملا جانیمیزا و روحوموزا ایشله ییر.

اوشاق چاغلاری/ ایلاهی نغمه لرله یوخویا گئدیریخ و شیرین یوخودا اونلارین شیرینلیگین دادیب،قوخوسونو دویوب،گولوب و بویا-یاشا دولوروق.دئمک کی شادلیق،هیجران،وصال،و قهرمانلیق لار هامیسی بو خزینه ده اؤزونو گوسترمکده دی.ماهنی ائلیمیزین قلبی دی. ائل اوبامیز ائل یاللی لارین قدیمدن سئویب و اونا دئیه ر وئریب لر.و اونون سایه سینده،  شیرین ماهنیلار دی کی حیاتیمیزی گوزللشدیریر و اوره‌ک چیرپینتی‌لاری اونون سایه سینده، جولانا گلیر.بو ماهنی‌لاردا طبیعت گؤزللیک‌لری بؤیوک شوق ایله ترنم ائدیلیر. دورنا، آهو، مارال، کهلیک، بولبول، جئیران، نرگیز، قرنفیل، قیزیل گول و … حاققیندا خالق آراسیندا چوخلو ماهنی‌لار یاییلمیشدیر.

اورمیه ده رایج اولان یاللی لار، ۲۸ هاوادان عبارت اولونور و هر توی دا بو ییریمی سککیز هاوا چالینار.البته خب ایندی جاوان لارین چوخو، بو هاوالارین هامیسینی باشارمیرلار  و فقط بیر نئچه هاواسینی اوینویا بیلیرلر:

مهترخانا- اویناماق- تک آیاق- جوت آیاق- اوچ آیاق- سویوق بولاق- آشیرما- بندی-شیرخانی-دوردآیاق- دودی- رستم بازی- مامیر-توپ چینار-کوراوغلو-قمبر یامانی- شاپ شاپا-زینگیرته-رزی زیبا- قوچری- چاقیلماز- ایلنمز- بشیرخان- حیکم اللی-یار گوزل- هریللو-پئتاوا- یان باسدی و….

اورمیه یاللی لاری بو دیارین تاریخی مراسم لری، اینانج لاری- عادت عنعنه لری نن باغلی دی و بوتون تاریخی و تکامل سمبل لاری بو یاللی لاردا گوزه گلیر.یاللی رقص لری نین اورمیه نین معاصر موسیقی حیاتیندا، یاشامی و ایفا اولونماسی بونو اثبات ائلیر کی: بئله بیر ماهنی لار و موسیقی لر، حقیقتا کی تاریخیمیزده یئر توتور و حتی اورمیه ده بیر قدیم تویچولاردان بیری بئله روایت ائلیر کی: یاللی هاوالاری قدیم چالدیران ساواشیندا، بیر رمز سمبولو ساییلیردی کی تویچو بیر اوجا یئره چیخیب و تویو چالماغا باشلاردی.

بئله بیر رمزلرده وارایدی کی مثال اوچون تک آیاق یعنی دوشمن بیر طرفدن یاخینلاشیر و جوت آیاق و اوچ آیاق و دورد آیاق یعنی دوشمن ترتیب ایله، ایکی، اوچ و دورد طرفدن یاخینلاشیر.کی بولار گینه هامیسی بو یاللی نین تاریخینه اشاره ائلیر و اونون قدمتین اثبات ائلیر.

یازار: اکبر سعادت