اوغوز بایرامینیز موبارک اولسون

قارتال خبر پایگاهینین گزارشینا گؤره؛ آذربایجان میللتی نین دوشونجه سینه گؤره ایلین آخیر آیینین دؤرد چرشنبه سی اود، یئل، سو و تورپاق چرشنبه لری آدلانیر. اجدادیمیزین فیکریجه اود، یئل وسو توپراغین قوناغی اولاراق تورپاغین عبادتگاهیندا قیشین آغیر، قارانلیق وچتین چاغلارینی تورپاغا آندیریب، اونواویاندیرماغا جهد ائدیرلروبو دورد الاهه ال-اله وئریب بیرگه اوخویورلار:

سو گلدی ها، اود گلدی ها ،یئل گلدی

تزه عؤمور، تزه تاخیل، ایل گلدی

بئله ایکله آیدینلیغی جمعیته توحفه گتیره رک اونلاری شنلیگه واومودا چاغیریرلار. باکی یاخینلیغیندا اولان قوبوستان قایالیقلاریندا، ائله جه ده همدان اطرافیندا اولان ناخیشلاردا انسان صورتلرینین یاللی گئتمک و رقص ائتمکله اود اوستوندن آتلانماقلاری ۴۰۰۰ مین ایللیک بیر تاریخه مالیک دیر .

آذربایجان و همدان تورپاقلاریندا مسکن سالمیش قوتتی-لولوبی خالقلاری شامانیزم وتوتئمیزم عقیده لرینه گؤره طبیعتین قانونلارین دریندن تانیمادان  زردشتون ایلکین عنعنه، رسم، رسوماتینی یاراتماقلا بایرام شنلیکلرینین تملینی قویموشلار و زمان کئچدیکجه تدریجی اولاراق هر ایل طبیعتین جوانلاشماسیلا بایرام عادت، عنعنه سی آذربایجان طایفالاری و ایچ ماد طرفیندن گئتدیکجه کامیلله شیب ، دیگر بولگه لره یاییلیب و بوگونه چاتمیشدی .

باشقا قایناقلارا گؤه اوغوز خانین اوغلو بیر دؤنم آغیر بیر قیشی آتلادیغی اوچون نعمت لر وبرکتلر ه صاحیب اولموش وبونعمت لری عزیزله یه رک هر ایل برکتلردن یئددی سینی سوفره سینه دوزموش واؤزطایفاسیلا شنلیگه قالخمیشدی. عینا افسانه لره گؤره گؤی تورکلر دوشمانلارینا غالیب اولدوقدان سونرا، اوجا داغلاردان ائنه رک یام یاشین (ارگنه گون )یاماجلارینا وارمیشلار و دوشمانلاردان یاخا قورتارماق اوچون ائندیکلری داغلاری اودا چکمیش و دونیانین دؤرد بیر طرفینه یاییلمیشلار. بو اولایلاردان سونرا گؤی تورکلر هر ایل یاناربیر دمیره چکیج چالاراق واوندان قور چیخارداراق (ارگنه گون) بایرامینی آنمیشلار وقافقاز افسانه لرینه گؤره بوگون اوغوز بایرامی آدلانمیشدی .

نوروز بایرامی -نین تورکلر طرفیندن یاراندیغی باره ده اهمیتلی ثبوتلار الده وار او جومله دن دئمک اولار :

بایرام عادت عنعنه لریندن نوروزدان علاوه مختلیف رسملر ودبلره ده راست گلمک اولور میثال اوچون (حنیفانا )کوسا

کوسا –نادارا –جیدیر – شال یا قورشاق ساللاما – یدددی لوین –تکه گزدیرمک (تکمچی)-بایرام پایی –وبیرچوخ بوکیمی عادتلر ودبلر آذربایجانلیلارا مخصوصدور وباشقا خالقلاردا گؤرمک مومکون دئییل وبونلار هامیسی قدیم تورک طایفالارینین طبیعتله باغلی اعتیقادلارینا قاییدیر .. هرحالدا بایرام سوفره سی دوزولموش نعمتلردن یئددی سی ایله باشلانیر و غیر تورک خالقلار آراسیندا هفت سین آدیلا مشهوردور .هفت سین باره ده موختلیف نظرلر ایره لی سورولمکده دیر .آنجاق ۷سین ،نعمتلر وبرکتلر موضوسودور .تورک خالقلاری یئددی برکته اینانجلاری وارمیش وشنلیکلرده اونلاری سوفره لرینه دوزرمیشلر .ایلین دؤندویو زامان یئددی نعمتدن نمونه اولاراق  برکت اوچون ، کؤهنه ایلدن یئنی ایله کئچدیکلری اوچون وحیاتین دوامی نامینه سوفرلره دوزرمیشلر :

۱-گؤی برکتی و آیدینلیق سیمگه سی کی یئددی برکتدن بیری قران و آینا بیرلیکده ان معتبر برکت نیشانه سیدیر.

۲-سو برکتی کی، سیمگه سی سو آیدینلیق وقیرمیزی بالیق خوش یومنولوق نیشانه سیدیر .آل رتگی تورکلرین شامانیزم اعتیقادینا سؤوکه نه رک خوش یومنولوق نیشانه سی حساب اولور.

۳- یئر برکتی کی، سیمگه سی بوغدا، مرجی، سمنی و دویو و هر یئرین اؤز محصولودور .

۴-حیوان برکتی کی، سیمگه سی  آل بویاقلی یومورتا، سوغان قابیغی نار قابیغی ایله بویانمیش وشنلیک علامتی حساب اولور

۵-آغاج برکتی کی، قیرمیزی آلما یا خود ایده ایله سیمگه له نیر وقیرمیزی آلما وایده قارا قیشین چیخدیغیندان موژده علامتیدیر .

۶- آلیش، وئرش سیمگه سی گوموش یا قیزیل پول برکتی حساب اولور

۷-گؤیرمک برکتی، کؤهنه ایلدن یئنی ایله کئچید سیمگه سی کیمی دوغوش وگؤیرمک علامتی اولاراق  دبده اولان رسمدیر

واقعیت بودور کی تورکلر برکتلردن یئددی سینی سوفره لره دوزمک قصدی ایله طبیعته اینانجلارینی وسایغیلارینی گؤسترمک ایسته میشلر .. نعمتلردن یدددی سین دئدیکده ،غیر تورک خالقلار اونواؤزدیلینده هفت سین کیمی آدلاندیریب حال بوکی (سین )۷ –دن سونرا تورکدیلینده (را)سونلوغو (پسوندی) حساب اولور .

یئری وار دئیه ک کی دیلرین ، رسم –رسوماتین افسانه لره بولاشدیغی بیر حالدا واونلارین حاققیندا دوزگون ، دوغرو بیلگی  وئرمه مک اوچون چون گومان کی  یئنی عصیرده بودبلر ارزیشسیز وخرافات آدلاندیریلیب ،گئتدیجه حقیقی

دگرینی ایتیریب گؤزدن دوشمک حالینا گلسین .چالیشاق آتا-بابا دان قالان دبلریمیزه سایغیلی اولوب وهرتورلوتعصوبدن کنار تاریخ بطنینده قالان قارانلیق صحیفه لره ایشیق ساچاق

یا مقلب القلوب والابصار