بیدمشک ارمغان بهار در آذربایجان غربی

به گزارش پایگاه خبری قارتال نیوز، جعفر وحدت سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی با بیان اینکه به سبب کاربردهای متفاوت بیدمشک از جمله کارکردهای اکولوژیکی و زیست محیطی، حفاظت منابع خاک، صنعتی، دارویی، خوراکی، زینتی و… می توان آن را جزو درختان چند منظوره دانست، افزود: معمولا کار برداشت این محصول از اواخر اسفند ماه آغاز می شود و بسته به آب و هوای منطقه حدود ۱۵ تا ۳۰ روز ادامه دارد.

وی با بیان اینکه آمار رسمی از سطح زیر کشت و میزان تولید بیدمشک در کشور در دسترس نیست، اظهار کرد: استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه در زمینه تولید بیدمشک و فرآورده‌های حاصل از آن از جمله عرق بیدمشک، نقل، حلوا و… در کشور جایگاه خاصی دارد.

وحدت با بیان اینکه آمار غیررسمی سطح زیر کشت بیدمشک در آذربایجان غربی حدود ۶۰ هکتار و به صورت حاشیه کاری در کنار رودخانه، باغ و جوی‌های آب و بیش‌تر این سطح در شهر ارومیه است، گفت: میزان تولید شاتون نر تازه بیدمشک در آذربایجان غربی حدود ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ تن و مقدار عرق بیدمشک استان بیش از ۲ میلیون لیتر برآورد می‌شود.

وی با اشاره به اینکه عرق حاصل از این گیاه سالانه افزون بر ۲ میلیون لیتر در استان تولید می‌شود، افزود: بیشترین سطح زیرکشت بیدمشک در آذربایجان غربی در شهرستان‌های ارومیه، پلدشت و سلماس قرار دارد و سالانه و در شرایط نرمال، بیش از یک‌هزار تن گل تر بیدمشک از سطح باغ‌های استان برداشت و به بازار عرضه می‌شود.

وحدت با بیان اینکه یک سوم شکوفه‌های تولیدی بیدمشک توسط واحدهای تبدیلی جذب و فرآوری می‌شود، اضافه کرد: نزدیک به یک سوم دیگر آن نیز در خانه‌ها مصرف و تبدیل به عرق بیدمشک می‌شود و بقیه نیز در مصارف مختلف توسط واحدهای گلاب‌گیری دیگر استان‌های کشور و تهیه نقل بیدمشکی، شیرینی و دسر در قنادی‌های ارومیه کاربرد دارد.

سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی گفت: نقل و عرق بیدمشک ارومیه علاوه بر داخل کشور، مشتریان زیادی در کشورهای همسایه و کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس دارد که مازاد این محصول به این کشورها صادر می‌شود.

وحدت با اشاره به خواص مهم دارویی درخت بیدمشک گفت: عرق بیدمشک در رفع کم‌خونی، ناراحتی‌های قلبی و تسکین اعصاب کاربرد دارد و دم‌کرده برگ بید مشک نیز برای اسهال خونی و خوردن عرق شکوفه آن برای خفقان گرم و تب‌های گرم نافع است.

وحدت با بیان اینکه این درختچه عمدتاً به صورت حاشیه کاری در کنار باغ‌ها و مزارع کاشته می‌شود.، یادآور شد: بیدمشک، نخستین شکوفه‌ای است که در اواخر اسفند ماه و روزهای قبل از بهار در ارومیه نمایان می‌شود و تقریباً جز محصولات کم هزینه و پر در آمد است.

سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی ، تعداد کارگاه‌های صنعتی فعال استان در عرصه فرآوری بیدمشک را ۱۲ کارگاه عنوان و اعلام کرد: صادرات بیدمشک استان اغلب به استان‌های کشورمان صورت می‌گیرد که در کنار این امر به صورت تجارت چمدانی همچون استفاده در نقل و حلوا به سایر کشورها نیز صادر می‌شود.

تهیه عرق از این گیاه به صورت سنتی و همچنین در کارگاه‌ها به صورت صنعتی صورت می‌گیرد بطوریکه مصرف عرق بیدمشک در بین مردم شهرستان ارومیه از رونق بسزایی برخوردار است.

بیدمشک بومی منطقه خاورمیانه است و نام علمی آن بید مصری بسیاری از گیاه شناسان منشأ آن را ایران معرفی کرده‌اند. خاستگاه بیدمشک در جهان ایران، جنوب شرقی آناتولی، جنوب شرقی ماورای قفقاز، عراق، افغانستان و پاکستان است و در ایران در مناطق آذربایجان، شمال ایران گرگان، مازندران و گیلان، اصفهان، کرمان، شیراز و یزد می روید.