روح یلدا، همچون روح کتاب و کتابخوانی است

به گزارش پایگاه خبری قارتال نیوز، خدیجه معصومی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان‌غربی، ضمن خیرمقدم به حاضرین گفت: شب یلدا، بلندترین شب سال با بهترین ظرفیت برای گفتگو، خواندن، روایت، قصه گویی، شعرخوانی، تعمیق باورها، اشاعه حکمت و نقل اندیشه بین نسل هاست و آیینی زیبا، ماندگار و کهن دارد.

وی با اشاره به شباهت آیین شب یلدا و کتابخوانی، گفت: روح یلدا، همچون روح کتاب و کتابخوانی است؛ چرا که هر دو از تاریکی به روشنی و آگاهی هدایت می کنند و اندیشه‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند و کتاب، این میراث مکتوب و جاویدان، زینت بخش سفره های شب یلدای ما است.

وی با تصریح اینکه کتابخانه‌های عمومی، اکنون باشگاهی فرهنگی – اجتماعی هستند، گفت: کتابخانه های عمومی با حضور اصحاب فرهنگ و هنر، زمینه ساز ارتباط بین نسل ها و گفتگو و تعامل هستند؛ امید است با همراهی هم در انتقال اندیشه‌ها، مفاهیم و ارزش‌های ناب ایرانی به نسل جدید موفق باشیم و هنرمندان با اشاعه فرهنگ کتابخوانی در خانواده و جامعه، زمینه پیوند بیشتر مردم با کتابخانه و کاهش آسیب‌های اجتماعی را فراهم سازند.

حمید واحدی، شاعر و مدرس و سخنران نشست، گفت: شب یلدا یا «چلّه»، از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است که با رسیدن بلندترین شب سال برگزار می‌شود؛ با توجه به اینکه در گذشته، کشاورزی و دامپروری، شغل اکثریت مردم بوده است، آداب و رسوم این شب نیز، تحت تأثیر مشاغل مرسوم قرار گرفته است.

وی ادامه داد: «چلّه» در خطه آذربایجان شامل دو بخش چله بزرگ به مدت ۴۰ روز و چله کوچک به مدت ۲۰ روز است و شب چله آدابی چون بایاتی‌خوانی، چیستان، قصه گویی، عاشیق خوانی و…. داشته است؛ و به نظر می‌رسد فلسفه این شب، فراهم آوردن فضایی گرم و صمیمی با توجه به سردی هوا و حفظ حرمت پدران و بزرگان است.

وی ضمن تصریح اینکه حفظ و آشنایی با آداب و رسوم، امری ضروری است، به معرفی آثار مرتبط در این زمینه شامل کتاب « جشن ها و آداب و معتقدات زمستان» اثر سید ابوالقاسم انجوی شیرازی؛ کتاب « اورمو فولکلورو» اثر محمدرضا اسماعیل‌زاده و … پرداخت.

محمدرضا اسماعیل زاده، کارشناس فرهنگ عامه به بررسی معنی لغوی یلدا پرداخت و گفت: یلدا به معنی تولد خورشید و زایش است؛ چرا که، در مناطق گرمسیر، پس از این شب، هوا گرم تر می شود؛ اما در آذربایجان و مناطق سردسیر، شب یلدا، آغاز سختی و سردی هوا بوده است و با نام «چله» مرسوم بوده است.

کارشناس فرهنگ عامه گفت: معنای لغوی چله، به معنای چهل است؛ اما در آذربایجان مفهوم کشیدگی و اطناب را دارد که به طولانی بودن شب یلدا اشاره می کند.

وی ادامه داد: شب چله، سرآغاز جشن‌های زمستانی است و این نشانگر زندگی شاد مردم در گذشته بوده است؛ چنانچه شهر ارومیه به «دارالنشاط» معروف بوده است؛ و رنگ قرمز میوه هندوانه، خوراکی مرسوم این شب، نمادی از شادی و تولد دوباره طبیعت است.

وی در پایان، به بررسی آداب شب یلدا در دیگر کشورها و وجه تشابه آنها پرداخت.

خلق آثار هنری توسط هنرمندان، شعرخوانی، بایاتی خوانی از بخش های دیگر این رویداد بود.