نگاهی به انتخابات ریاست جمهوری ترکیه (بخش دوم)

به گزارش پایگاه خبری قارتال نیوز، نوع گسل موجود در ترکیه نوعی دیگری است. سودان تقریبا از دهه ۷۰میلادی به بعد، پیوسته گسل بزرگی با مناطق جنوبی خود که مسیحی نیز بودند، داشت و دیدیم که این گسل منجر به تجزیه سودان و تشکیل کشوری به نام سودان جنوبی شد.

سودان درحال حاضر یک گسل مهم با منطقه «دارفور» دارد و بعید نیست که این منطقه نیز از سودان جدا شود. در مورد اندونزی هم یک گسلی با «تیمور شرقی» وجود داشت و این در مورد دوران «سوکارنو»است و بالاخره این گسل باز و این کشورتجزیه شد.

گسل هایی هم در اروپا داریم. در اسپانیا، به معنای واقعی «کاتولونیایی ها» مایل به جدا هستند یا «فیلامان ها» در بلژیک و بخشی هایی در انگلستان هم به دنبال استقلال هستند.

در اسپانیا دوگسل وجود دارد «کاتالونیا» و «باسک» که کاتالونیا جدی تر است ولی نوع گسلی که درترکیه وجود دارد کاملا فرق می کند. اینکه می گویم ترکیه گسل دارد به معنی این نیست که این کشور امنیت و تمامیتش مورد تهدید است. صحبت درباره علوی ها است؛ آنها هم ترک هستند؛ آنها به لحاظ تاریخی، تمدنی و سوابق میراثی ترک هستند. بنابراین یک تصحیح عنوانی باید بشود. این گسلی که درباره آن صحبت می کنیم کاملا با گسل هایی که در اندونزی و سودان ،بلژیک و اسپانیا وجود دارد متفاوت است.

موضوع دیگر این است که به معنای واقعی ترکیه موجود یک کشور توسعه یافته در زمینه های مختلف است. در زمینه اقتصادی، مسائل زیربنایی، تجارت، بانک، بیمه، ترابری هوایی و دریایی و مسائل بهداشتی یک کشور توسعه یافته است و این توسعه یافتگی اش بیشتر به بخش خصوصی اش مربوط می شود. یعنی یک تاجر ترک یا یک شرکت ترک، دقیقا رقابت جهانی و تبادلات جهانی را می شناسد.

فرض کنید شرکت هوایی ترکیه به معنای واقعی راه های رقابت با شرکت های بزرگ هوایی را می شناسد و به آن عمل می کند و البته سود هم می برد. همین چندی پیش که رئیس جمهوری فرانسه درغرب آفریقا بود صراحتا گفت که موقعیت ما را دو کشور ترکیه و چین به لحاظ به دست گرفتن پروژه های مختلف و خدمات فنی-مهندسی تهدید می کنند. بنابراین ترکیه علیرغم مشکلات اقتصادی که در حال حاضر دارد، اما به لحاظ زیربنایی و توسعه بخش های مختلف یک کشور توسعه یافته محسوب می شود.

نکته دیگر این است که بررسی مسائل یک کشور هنگامی که توسعه یافته باشد، نیازمند نوع خاصی از ارزیابی است و موقعی که هنوز به توسعه یافتگی نرسیده است، حتما باید بتوان شرایط ۵۰ تا ۶۰ سال قبلش را خوب تحلیل کرد چون حتما به یک نوع تحلیل و پاردایم دیگر نیازمند است.

برای فهم ترکیه موجود در ابعاد مختلف و از ‌جمله گسل های اجتماعی و سیاسی باید حتما به این نکته توجه داشت که ترکیه فعلی به ویژه در دو سه دهه اخیر تبدیل به یک قدرت بزرگ شده است و می تواند مانور بدهد و و من مکرر از کارشناسان سیاسی شنیده ام که ترکیه قدرت مانور زیادی برای بهره گیری از فرصت ها دارد و یکی ازعلت‌های مهمش، همان ظرفیت داخلی است.

گفتگویی با دکتر محمد مسجد جامعی

پایان بخش دوم / ادامه دارد