فضولی نین “صحبت الاثمار” ی حاقیندا

قارتال نیوز_فضولینین خصوصاً آنا دیلینده یازدیقی شعرلرینه قول قاناد وئریب بو سوز اینجیلرینی ائلیمیزین دیلی کیمی آنلاشیلان بوتون اولکه لرده شهرتلندیرن اساس قوه “محبتدیر”… در واقع/ بوتون شعرلرینده بیر آن محبت دن اوزاق دوشموروق…

آما فضولی نین “صحبت الاثماری”  حاقیندا

“صحبت الاثمار “مثنوی سی، بیر باغ تصویر و توصیفی ایله باشلاییر

باهار گلمیش/ بیتگیلر یئردن باش قاوزامیش و هر یئر گول چیچک له دولموش.یاسمن لر بزنمیش و بولبول لر جهجه یه باشلامیشلار.بو حین ده، خجسته سیما آدیندا بیر شخص باغا گیریب و ایستر اوردا گزیب دولانسین.باغا گیرنده گورور کی میوه لر و یئمیشلرین هر بیری اوزونه فخر ائدیب و اوخوماغا باشلاییرلار…

تورش آلچا هر جوره خسته لیک لره و مرضلره شفا وئرمه سیندن سوز ائدیر و دئییر کی هر درده دوادیر و بونا گوره ده الله ها شکر ائلیر.اریک یا آلو بونو ائشیدنده اوزوندن چیخیر و دئییر کی بو قدر فخر ائتمه کی سن بیر تورش آلچاسان و اودا اوز رنگینه فخر ائدیر…

گیلاس بو سوزلری ائشیدنده، دئییر کی: اوز حدیندن آشیب بو قدر فخر ائتمه…من اوزوم بیر پری و ملاکه یم. بو حین ده زرد آلو دئییر کی:سن بیر قطره سو و بیر ذره دنه دن آرتیق دئییل سن کی هر کیم سنی یئسه اونا ضرر یئتیررسن.الله تعالی منه زردآلو آدی وئرمیش زمرد کیمی یاشیل اولام

بیردن آلما یئریندن قالخیر و دئییر: سنین کی قارنین ورملیدیر هر کیم سنی یئسه قارنی شیشه ر و بلا دنیزینین ایچینه دوشر.و بئلنچی بیر سوزلرنن اوزونو مدح ائلیر…تا کی آرمود گلیر و دئییر: مر هر خسته یه شفا وئررم و فخر ائدیب گئدیر.

بو زامان اوزوم، آرمودا ساری اوز توتوب دئییر: ای مرض دن رنگی سارالمیش و گوجسولوگوندن باشی یانا اگیلمیش. اوز اوزونه طبیب آدی قویما… طبیبه احتیاجی اولان نئجه خسته لره درمان اولا بیلر؟ کئچل چاره بیلسه ایدی اول اوز باشینا ائدردی.ایلک اونجه اوزونه داوا قیل، سورا خسته لره شفا وئر….

داخی، کل اگر طبیب اولوردو                                                         اول باشینا دوا بولوردو

هئیوا بو سوزلری ائشیدیب و اوزومه دئییر: آغزیوی یوم… لذت و داد و رنگ منده دیر.باغ و باغچا خوش عطریم له دولور…ناگه نارینج کی هئیوانین سوزلرینه قولاق آسیردی دئییر: سنین رنگین نفرتدن و کیندن سارالمیشدیر.من اوز رنگیمه مین لرجه فخر ائده رم…

انار بو سوزلری ائشدیر و دئییر: دونیا میوه لری منه لایق دئییل.جنت باغی منیم قایناغیم دی. نارینج و تورنج منیم قول لاریم دیلار.هئیوا و آلما منیم نوکرلریم دیلر.منیم هر دانه م قیپ قیرمیزی دی.

خلاصه هره بیر سوز دئییر:

فیسدیق دئییر: اولدوزلار ایچینده آیام

جویز دئییر: من پهلوانام

انجیر دئییر: دونیادا مشهورام

عناب دئییر: من چوخ یوخاریام

و بئله…

خجسته سیما باغی گزمه ک اوچون گلمیشدیر لاکن بو های کویدن اینجه ییر.باغدان چیخیب و بوستانا ساری گئدیر کی انشالا گلن برنامه لرده بوستان داکی دانیشق لاردان سوز آچاجاییق… آما میوه لرین ساواشما و داعوالارینی تصویره چکن فضولی بیر طرفدن اولارین اوزللیک لرینی و آیری طرفدن اوز زامانیندا باش وئرن اجتماعی مسئله لردن سوز آچماق ایسته ییب.

انسان لارین مالا، پولا، گئییمه، و اصل و نسبه گوونمه سی نی سهو و غلط بیلیب و بو ایشی نقد ائلیر.در واقع انسانلار آراسیندا پیس خصوصیت لری نقد ائلیر و ملتی بو ایشدن منع ائلیر. نهایت ده صحبت الاثمار بئله بیر بیت نن باشا چاتیر کی دئییر:

دونیا ایشی نین مداری یوخدور

هئچ کیمسه یه اعتباری یوخدور

بو کوهنه ائوین وفاسی یوخدور

اندوه و غم و جفاسی چوخدور

نویسنده:اکبرسعادت