قارتال نیوز/ اینسان طبیعتین بوتون اونملی حادیثه‌‌لری اوچون میتولوژیک مدل یاراداراق، اونلاری اوز چیخارینجا تبیین ائتمیش، هم ده اونلارلا باریشاراق گئچینه‌بیلمیشدیر. ایلکین اینسان اوزونون اویدوردوغو افسانه‌لره ایناناراق، طبیعتده باش وئرن چتینلیکلره قاتلانیب، یاشاماغی باجارمیشدیر.ایستر اسکی تورکلرین شامانلیق اینانجلاریندا، ایسترسه ده زرتشت دینینده، اود و اوجاق قوتسالدیر. آذربایجان خالقی‌نین اینانجلار سیستمی ترکیبینده ایسلامیتدن اؤنجه‌کی هر ایکی دین ( شامانلیق و زرتشتی‌لیک ) اساس رول اوینامیش و بوگونه قدر ده عرف، عادت و مراسیملریمیزده اوزونو ساخلامیشدیر. بونلارین هر ایکیسینده ده ایشیق، ایستی و گوندوز خئیر، قارانلیق، سویوق، قیش و گئجه ایسه شر ساییلیر.
دِی آیی‌نین اولینده‌کی همان چیلله گئجه‌سی دیر، جماعت چیلله قارپیزی یئیه‌رلر کی قارپیز دا گرک داش ماکو قارپیزی اولا. اونو یئمک‌له دئیه‌رلر کی سویوغون دونداریب تیتره‌تمه سی‌نین اثری گئده‌ر و آدام اوشومه‌ز.چیلله گئجه‌سینی اورمیه‌لی لر جشن توتوب شادلیق ائده‌رلر. قارپیز یئمک ده بیر عادت کیمی مرسوم دور. قارپیز یئیه‌رلر کی گلن ایلی ساغلام یاشایالار. قوووون قارپیزدان باشقا فصلین یئمیش‌لری، گولاب‌لی پشمک جویز حالواسی و میلاخ‌دا مجلس‌لرینده اولار. بونا گوره‌ده حالوا ساتان توکانلارین قاباغی اوقدر قالابالیق اولارکی ایی‌نه سالماقا یئر اولماز. کئچمیش لرده چیلله گئجه‌سی کورسونون دووره‌سینه ییغیشیب گئجه یاریسینا جان دیئیب گولوب صوحبت له شردیلر. شاما دا پیلو و یا کوفته پیشی‌ره‌ردیلر و شامی یئدیک دن سورا، مئجمه‌‌ئی یه دوزدوک لری یئمه‌لی لری آرایا قویوب قورتولونجا یئیه‌ردیلر.
چیلله گونو نیشانلی اوغلانلار، نیشانلی‌لارینا چیلله لیک یوللایارلار و گئجه‌نی قوهوملار بیر یئره ییغیشارکن آغا- خانیم‌لار بیر- بیرلریندن آیری قووال چالیب ایله نرلر. اورمولو لار دئیه‌رلر کی کیچیک چیلله بویوک چیلله‌دن سویوق اولار. نییه‌کی کیچیک چیلله گلمه میشدن آند ایچرکی «ائله سویوق اولاجه‌یم اوشاخلاری بئشیکده قورو دام.
کیچیک چیلله‌نین آخیرلاری داوارلارین دوغوم واختی و پیشیک‌لرین میروولانمالاری‌دیر و اسفند آیی‌نین بایرام آیی اولدوغونا گوره، یاغان قارلارا چئشیدلی آدلار وئریله‌ر‌کی اونلارا موشتولوقچی قار ، بیلدیرچین قاری، قار قار قاری، سئرچه قاری و چرشنبه قاری دئیه‌رلر. بو قارلار بیر سیرا قارلاردیلار کی دوام‌لاری آزدی و أریدیکجه قاباقکی قارلاری دا اؤزلری‌له أریده‌رلر و ائل ایچره قاریئیه‌ن آدلانارلار.
اسفندین اورتالاریندا بیر جوره بولبول تاپیلارکی اونا «چیخ یازا» دئیه‌رلر و باهارین موشتولوقچوسودور. بولبول اوخودوقجا «چیخ یازا» دئیه‌ر و چیخ یازا گلنده حاجی لئی‌لک‌لرین باهارین گلدیسیندن خبری اولوب سولارا ایشه‌رکن سولاری قیزدیرار.
جویز حالواسی:
اورمیه‌نین سوغات‌لاریندان جویز حالواسی دوشاب و جویز ایچیندن پیشیریلیر. بو حالوانی پیشیرمک اوچون، دوشابی برکیه‌نه‌جه قاینادارلار، سونرا رنگی‌نی آغارتماق اوچون اونا قند جوهری وورارلار. سونرا اونو بیر تخته‌نین اوستونه قویوب تاپدارلار و تاپداییق‌جا، اوزونه جویز ایچی سپه‌رلر؛ حالوا آغاریب برکیه‌نه‌جه بوایشی گوررلر جویز حالواسی اورمونون لاپ قدیمی شیرنی‌لریندن دیر. ایل‌ده بوشهرده ۱۰۰ تون‌دان آرتیق جویز حالواسی پیشیریلیب و ۶۰٪ دا آیری اوستانلارا گوندریلیر…
هویج حالواسی:
بوحالوانی پیشیرمک اوچون، هویچی رنده‌له‌ییب اوجاق اوستونه قویارلار. اوزو ایله سویو پیشه‌ندن سونرا، اوستونه دوشاب توکوب و شیره یئرکوکونون جانینا یاتیب برکیه‌نه‌جه، اونو قاینادارلار. اوجاق اوستوندن گوتوره‌نده اونا جویز ایچی ده آرتیرارلار. هویج حالواسی اورمودا چیلله گئجه‌سینین یئمک‌لریندن دیر.
سون سوز: بو عادت _ عنعنه‌لرین بیریسی ده چیلله گئجه‌سینده هامینین آغیزلارینین خئیره آچیلماسیدیر. قوی بیزیم ده سون سوزوموز خئییردوعا ایله بیتسین:
یایینیز یایلاق ، قیشینیز قیشلاق ایچینده اولسون!
یازینیز آیرانسیز، قیشینیز یورغانسیز اولماسین!
قارلی قیشینیز اولسون، کؤلگه‌لی یایینیز !
قارشی گلن قیش هاردا قیشلاسا دا، اوغول_ اوشاغینیزین جانیندا قیشلاماسین!
کوچوره ن: اکبرسعادت
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی از کاهش ۳۳ درصدی حجم آب در مخازن سدهای استان خبر داد.
مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی گفت: طی سال گذشته ۸۵ پروژه مرمتی و زیرساختی دراستان انجام و برای این امر یک هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال هزینه شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی از کاهش هشداردهنده ۲۱۰ کیلومتر مربعی وسعت دریاچه ارومیه خبر داد. این کاهش چشمگیر که ناشی از کمبود ۴۹.۶ درصدی بارش‌هاست، زنگ خطر بحران زیست‌محیطی را به صدا درآورده است.
برکناری شهرام دبیری از معاونت پارلمانی دولت بیشک برای برخی از چهرههای ورزشی خبری ناخوشایند بوده است.
ارسال دیدگاه
قوانین ارسال دیدگاه