کاهش ۶۷ درصدی ورودی سدهای آذربایجان‌غربی؛ زنگ خطر برای منابع آبی استان

استان آذربایجان‌غربی با کاهش بی‌سابقه ورودی سدها، افت سطح آبخوان‌ها و تداوم خشکسالی، در وضعیت بحرانی منابع آبی قرار گرفته است؛ بحرانی که به گفته کارشناسان، از مرز هشدار عبور کرده و آینده کشاورزی و زیست‌محیطی استان را تهدید می‌کند.

به گزارش پایگاه خبری قارتال نیوز، منابع آبی آذربایجان‌غربی که تا چند سال پیش به‌عنوان دومین استان پرآب کشور شناخته می‌شد، اکنون با کاهش چشمگیر ورودی سدها و افت آبخوان‌ها در شرایط بحرانی قرار دارد. کارشناسان هشدار می‌دهند در صورت تداوم خشکسالی، بحران کم‌آبی در استان وارد مرحله‌ای غیرقابل بازگشت خواهد شد.

در حال حاضر دشت‌های ارومیه، خوی و سلماس به دلیل افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی در وضعیت فرونشست قرار دارند و به‌عنوان دشت‌های ممنوعه استان شناخته می‌شوند. برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی و شور شدن منابع آبی، مشکلات زیست‌محیطی و کشاورزی گسترده‌ای را به دنبال داشته است.

مجید رستگاری، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی، با اشاره به کاهش چشمگیر ورودی سدها گفت: در سال آبی گذشته مجموع ورودی آب به سدهای استان حدود ۷۸۰ میلیون مترمکعب بوده که در مقایسه با بیش از دو میلیارد مترمکعب در سال پیش از آن، کاهش ۶۷ درصدی را نشان می‌دهد.

وی افزود: در صورت بروز بارش‌های نرمال، مصرف آب استان طبق برنامه مدیریت منابع تنظیم می‌شود، اما در شرایط خشکسالی، تأمین آب شرب در اولویت قرار گرفته و سایر مصارف تعدیل خواهند شد.

رستگاری با اشاره به افت ۱۸ سانتی‌متری سطح آبخوان‌ها نسبت به سال گذشته اظهار کرد: تداوم خشکسالی این روند را تشدید خواهد کرد. او سهم مصرف آب در بخش کشاورزی را بین ۷۰ تا ۹۰ درصد منابع آبی استان اعلام کرد و تبدیل اراضی دیم به آبی، توسعه بی‌رویه باغات و برداشت‌های غیرمجاز را از عوامل اصلی تشدید بحران دانست.

در حال حاضر ۱۷ سد فعال در آذربایجان‌غربی وجود دارد که شامل سدهای شهید کاظمی بوکان، شهرچای ارومیه، مهاباد، سیلوه، سردشت، کانی‌سیب، زولا، دریک، حسنلو، قیقاج، ساروق، آغ‌چای، چپرآباد، ارس۲، شهید قنبری، کرم‌آباد و ماکو است. بر اساس اعلام شرکت آب منطقه‌ای، حجم ذخایر این سدها نسبت به سال گذشته حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است.

کاهش ذخایر سدها، افت برف‌گیری ارتفاعات، فرسایش خاک، تغییرات اقلیمی، فرونشست زمین و نابودی تدریجی دریاچه ارومیه از جمله تبعات کم‌آبی در استانی است که زمانی از پرآب‌ترین مناطق کشور به‌شمار می‌رفت.

کارشناسان هشدار می‌دهند در صورت ادامه روند فعلی، خطر از بین رفتن کشاورزی، کاهش منابع آب شرب و افزایش احتمال فرونشست زمین در بخش‌های مختلف استان جدی‌تر از هر زمان دیگری است.