نگارش حقایق تلخ وقایع مشروطه در آذربایجان‌غربی و اورمیه شاید و حتما نیازمند همت، جهد و غیرت محققان و نویسندگان است که نشتر قلم بر شاهرگ میهن پرستی بزنند و مرکب از خون دل سازند تا مگر حق این سرزمین که هزاران هزار شهید در طول تاریخ داده و فقط دوازده هزار شهید از زمان جنگ تحمیلی تا به امروز فدای حفظ حرمت حریم مادر وطن کرده است و درهای همیشه باز به آسمان شهادت دارد ادا شود .
خرمی لرین رهبری "بابک" 20 ایلدن آرتیق بو قالانی عباسی لر علیهینه مبارزه سنگرینه چئویردیگی اوچون بابک قالاسی آدی ایله تانینیر...
او شهیدین آناسینی خاطیر لاییردکی، دردیندن فیکیره جوموب، سانکی ماوی گویلرده اوچان قوشلار ایچره ترلان بالاسینی آراییردی ...
ائلیمیزین مختلف یئرلرینده، بایقوش باره سینده جوربه جور سوزلر وار... بعضی لری بیربیرلرینه بنزیر و بعضی سی ده ضدهم دیلر.
قدیم قوراقلیق ایللرینده، اورمو شهرینده گؤزونو گؤیه تیکن اینسانلارین اومودلاری کسیلدیکده، اونلار یاغیش آشی بیشیرمه لی اولدوقلارینی دوشونوردولر...
اولوم اونلارین باشی اوسته گزیردی.اونلاری توتا بیلمه دی ؛ آمما باشقا یئرلرده چوخلارین توتدو. اولوم اوینوردور و یاشایئش اولومنن، اویناماقدان سووای، بیر شئ دئییل.
سهند ۱۳۴۶ نجی ایلین بهمن آییندا شهریاری گورمه ك اوچون تهرانا گئدیر آمما شهریار كی بو ایللر دونیادان ال اوزوب و اوز ائویندن ائشیكه چیخماییردی، سهندی گورمك ایسته میردی.
اینگیلیس عالیمی "جورج فارمئرین" دئدیگینه گوره، صفی الدین دن سونرا گلن بوتون عرب، فارس، تورک دیل لی مولف لرین هامی سی اونون نظریه سی نین داوام‌چی‌لاری اولموش‌لار.
شرق دونیاسی نین ان مشهور موسیقیچی و موسیقیشوناسلاریندان ساییلان صفی الدین ابدولمومین ابن یوسیف ابن فاخیر اورموی آذربایجانین قدیم مدنیت مرکزی اورمیا شهرینده 1216-جی ایلده آنادان اولموش‌دور.